Vi bằng và biên bản vi phạm – Có thể thay thế nhau không?

👉 Trong nhiều tình huống, người dân hay nhầm lẫn giữa vi bằng do Thừa phát lại lập và biên bản vi phạm do cơ quan Nhà nước lập. Vậy liệu vi bằng biên bản vi phạm có thể thay thế nhau không? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

>>> Xem thêm: Những sai lầm thường gặp khi công chứng tại văn phòng công chứng và cách tránh

📌 Khái niệm vi bằng và biên bản vi phạm

Vi bằng là gì?

Khoản 3 Điều 2 Nghị định 08/2020/NĐ-CP quy định:

“Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến, dùng làm chứng cứ trong xét xử và trong các quan hệ pháp lý khác.”

👉 Như vậy, vi bằng chỉ mang tính ghi nhận sự kiện khách quan, không có tính chất xử phạt.

>>> Xem thêm: Những sai lầm thường gặp khi làm dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu và cách tránh

Biên bản vi phạm là gì?

Theo Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 (sửa đổi, bổ sung 2020):

“Biên bản vi phạm hành chính là văn bản ghi nhận hành vi vi phạm pháp luật của cá nhân, tổ chức do người có thẩm quyền lập, làm căn cứ để ban hành quyết định xử phạt.”

👉 Biên bản vi phạm là cơ sở pháp lý bắt buộc trước khi ra quyết định xử phạt hành chính.

⚖️ So sánh vi bằng và biên bản vi phạm

Tiêu chí	Vi bằng	Biên bản vi phạm
Cơ quan lập	Thừa phát lại	Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (Công an, Thanh tra, UBND…)
Mục đích	Ghi nhận sự kiện, hành vi để làm chứng cứ	Ghi nhận hành vi vi phạm để xử phạt hành chính
Giá trị pháp lý	Chứng cứ trong tố tụng, quan hệ pháp luật khác	Căn cứ để ra quyết định xử phạt hành chính
Thay thế nhau?	❌ Không	❌ Không

👉 Như vậy, vi bằng và biên bản vi phạm không thể thay thế nhau, vì tính chất và giá trị pháp lý hoàn toàn khác biệt.

Xem thêm: Các vấn đề pháp lý cần tư vấn trước khi công chứng hợp đồng chia tách đất

>>> Xem thêm: Khi nào nên lập hợp đồng công chứng và khi nào nên chọn công chứng vi bằng?

📖 Ví dụ minh họa thực tế

Anh A bị hàng xóm xây lấn chiếm lối đi chung. Anh A mời Thừa phát lại lập vi bằng biên bản hiện trạng để làm chứng cứ khởi kiện.

Trong khi đó, UBND xã khi phát hiện hành vi vi phạm trật tự xây dựng sẽ lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt người hàng xóm.

👉 Trường hợp này:

Vi bằng chỉ chứng minh có sự việc lấn chiếm.
Biên bản vi phạm mới là cơ sở để chính quyền ra quyết định xử phạt.

>>> Xem thêm: Cập nhật bảng phí và lệ phí liên quan đến thủ tục công chứng năm 2025

🛡️ Khi nào nên lập vi bằng, khi nào cần biên bản vi phạm?

📍 Nên lập vi bằng khi:

Muốn ghi nhận hành vi, sự kiện khách quan (như giao dịch, tranh chấp, hiện trạng…).
Cần chứng cứ bổ sung cho hồ sơ khởi kiện.

📍 Cần biên bản vi phạm khi:

Có hành vi vi phạm pháp luật hành chính (xây dựng trái phép, vi phạm giao thông, gây mất trật tự công cộng…).
Muốn Nhà nước ra quyết định xử phạt hành chính đối với bên vi phạm.

>>> Xem thêm: Khi người ở nhờ phá vỡ hợp đồng: Trình tự xử lý tại tòa án

>>> Xem thêm: Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

🎯 Kết luận

Vi bằng biên bản vi phạm không thể thay thế nhau.

Vi bằng: chỉ mang tính chứng cứ, không có quyền xử phạt.
Biên bản vi phạm: là căn cứ pháp lý bắt buộc để xử lý vi phạm hành chính.

👉 Vì vậy, tùy từng trường hợp, người dân cần kết hợp cả hai: lập vi bằng để có chứng cứ khách quan và yêu cầu cơ quan có thẩm quyền lập biên bản xử lý vi phạm.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Xem thêm: Tư vấn pháp lý: Đất không có sổ đỏ vẫn được bồi thường

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.