Lấn chiếm đất công: trách nhiệm pháp lý và mức xử phạt
Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng, tình trạng lấn chiếm đất công xảy ra ngày càng nhiều, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi cộng đồng và trật tự quản lý đất đai. Vậy hành vi này sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý như thế nào và mức xử phạt cụ thể ra sao? Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ căn cứ pháp lý, quy định hiện hành và ví dụ thực tế để người dân nắm rõ.
>>> Xem thêm: Địa chỉ văn phòng công chứng gần nhất, phục vụ tận tình, chuyên nghiệp
1. ⚖️ Lấn chiếm đất công là gì?
👉 Theo khoản 1 Điều 3 Luật Đất đai 2013, đất công là đất thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.
👉 Hành vi lấn chiếm đất công là việc cá nhân, hộ gia đình, tổ chức tự ý sử dụng diện tích đất thuộc quản lý của Nhà nước mà không được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
📌 Ví dụ: Xây nhà trên vỉa hè, dựng ki-ốt bán hàng trên đất hành lang giao thông, chiếm dụng đất ven sông, đất công viên để trồng trọt hoặc kinh doanh.
2. 📑 Căn cứ pháp lý về xử lý hành vi lấn chiếm đất công
Các quy định điều chỉnh hành vi lấn chiếm đất công bao gồm:
Luật Đất đai 2013 (Điều 12): nghiêm cấm hành vi lấn, chiếm, hủy hoại đất đai.
Nghị định 91/2019/NĐ-CP: quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 (Điều 228): quy định trách nhiệm hình sự đối với hành vi vi phạm nghiêm trọng.
4. 💰 Mức xử phạt cụ thể hành vi lấn chiếm đất công
4.1. Trường hợp lấn chiếm đất chưa sử dụng
Phạt từ 2 – 5 triệu đồng đối với diện tích dưới 0,5 ha.
Phạt từ 10 – 20 triệu đồng đối với diện tích từ 0,5 ha trở lên.
4.2. Trường hợp lấn chiếm đất đã có quy hoạch (đất công ích, đất xây dựng công trình công cộng)
Phạt từ 5 – 10 triệu đồng nếu diện tích dưới 0,5 ha.
Phạt từ 20 – 50 triệu đồng nếu diện tích từ 0,5 ha trở lên.
4.3. Trường hợp tái phạm nhiều lần
Ngoài việc phạt tiền, người vi phạm còn có thể bị cưỡng chế tháo dỡ công trình, thậm chí xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự nếu cố tình không chấp hành.
👷 Trường hợp tại Hà Nội: Năm 2023, một số hộ dân tại quận Hoàng Mai đã tự ý dựng ki-ốt trên phần đất công ven đường để buôn bán. Sau khi kiểm tra, chính quyền đã ra quyết định xử phạt mỗi hộ 7,5 triệu đồng, đồng thời buộc tháo dỡ toàn bộ ki-ốt và hoàn trả đất về hiện trạng ban đầu.
🏞️ Trường hợp tại TP.HCM: Một doanh nghiệp tự ý san lấp đất ven sông để mở bãi giữ xe. Sau khi bị phát hiện, doanh nghiệp này bị phạt 150 triệu đồng và buộc phải khôi phục lại hiện trạng, trả lại đất cho Nhà nước quản lý.
6. ✅ Giải pháp phòng ngừa và lưu ý cho người dân
Tìm hiểu kỹ quy hoạch sử dụng đất trước khi xây dựng hoặc kinh doanh.
Không tự ý sử dụng đất công cho mục đích cá nhân.
Nếu phát hiện hành vi lấn chiếm đất công, người dân có quyền tố giác đến UBND hoặc cơ quan thanh tra đất đai.
Doanh nghiệp, hộ kinh doanh nên tham khảo luật sư đất đai để tránh vi phạm.
Xem thêm:
>>> Hòa giải tranh chấp trong vụ việclấn chiếm đất đai được tiến hành như thế nào?
Hành vi lấn chiếm đất công không chỉ vi phạm pháp luật mà còn ảnh hưởng đến lợi ích cộng đồng. Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, mỗi cá nhân và tổ chức cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật đất đai, đồng thời cơ quan Nhà nước cần tăng cường giám sát, xử lý nghiêm minh để ngăn chặn tình trạng này.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
