Bị hàng xóm xây nhà lấn đất: nên kiện hay thương lượng?
Trong thực tế, không ít trường hợp người dân rơi vào tình huống hàng xóm xây nhà lấn đất, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp. Đây là hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, nhưng việc xử lý cần dựa trên cả tình nghĩa láng giềng lẫn quy định pháp luật. Vậy trong trường hợp này, bạn nên khởi kiện hay thương lượng để giải quyết ổn thỏa?
Nghiêm cấm hành vi lấn, chiếm đất đai dưới mọi hình thức.
Điều 175 Bộ luật Dân sự 2015 nêu rõ:
Người sử dụng đất phải tôn trọng mốc giới, ranh giới đã được xác định và không được tự ý thay đổi, lấn chiếm đất của người khác.
👉 Như vậy, hành vi xây nhà lấn đất là trái pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính, buộc tháo dỡ công trình và trả lại đất.
2. Cách xác định có bị xây nhà lấn đất hay không 🔎
Để chứng minh hàng xóm xây dựng lấn đất, bạn cần dựa trên các tài liệu và cơ quan chuyên môn:
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) của cả hai bên.
Bản đồ địa chính do cơ quan nhà nước quản lý.
Đo đạc thực địa của cơ quan địa chính xã/phường.
📌 Ví dụ thực tế: Gia đình A có 200m² đất, nhưng khi hàng xóm B xây nhà, phần tường nhà lại chồng sang 5m² đất của A theo kết quả đo đạc. Đây được xác định là hành vi xây nhà lấn đất.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứnglấy ngay tại văn phòng công chứng Hà Nội
3. Cách xử lý khi bị hàng xóm xây nhà lấn đất 🏠
3.1. Thương lượng, hòa giải tại cơ sở
Ban đầu, nên trao đổi trực tiếp với hàng xóm để tìm giải pháp.
Nếu không đạt được thỏa thuận, bạn có thể gửi đơn yêu cầu hòa giải tại UBND xã theo Điều 202 Luật Đất đai 2013.
3.2. Xử phạt hành chính đối với hành vi xây nhà lấn đất
Theo Điều 14 Nghị định 91/2019/NĐ-CP, mức phạt có thể áp dụng:
Từ 10 – 20 triệu đồng đối với hành vi lấn chiếm đất ở tại nông thôn.
Từ 20 – 50 triệu đồng đối với hành vi lấn chiếm đất ở tại đô thị.
Buộc khôi phục tình trạng ban đầu, tháo dỡ công trình xây dựng trái phép.
Nếu việc thương lượng, hòa giải không thành, người bị lấn chiếm có quyền:
Khởi kiện dân sự tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền (theo Điều 26, 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015).
Yêu cầu Tòa án:
Buộc hàng xóm trả lại diện tích đất bị lấn.
Tháo dỡ phần công trình xây dựng vi phạm.
Bồi thường thiệt hại (nếu có).
📌 Ví dụ thực tế: Năm 2021 tại Hà Nội, một hộ gia đình khởi kiện hàng xóm xây tường nhà lấn sang 12m² đất. Tòa án xác minh và ra phán quyết buộc hộ vi phạm tháo dỡ phần nhà xây sai mốc giới, đồng thời bồi thường chi phí đo đạc cho phía nguyên đơn.
4. Nên kiện hay thương lượng khi bị xây nhà lấn đất? 🤔
Thương lượng: phù hợp nếu hàng xóm thiện chí, diện tích lấn chiếm nhỏ, có thể điều chỉnh mà không cần đưa ra Tòa.
Khởi kiện: cần thiết khi diện tích lấn chiếm lớn, hàng xóm cố tình không hợp tác hoặc đã xây dựng kiên cố, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp.
👉 Lời khuyên: Nên bắt đầu bằng hòa giải để giữ gìn tình làng nghĩa xóm. Nếu không thể đạt được thỏa thuận, hãy khởi kiện để bảo vệ quyền lợi.
Hành vi xây nhà lấn đất là vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý bằng nhiều biện pháp khác nhau. Người bị lấn chiếm có thể lựa chọn thương lượng trước để giữ hòa khí, nhưng nếu không thành, hoàn toàn có quyền khởi kiện ra Tòa án để được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp.
👉 Cách xử lý khôn ngoan là kết hợp cả tình nghĩa và pháp luật, vừa giữ được quan hệ hàng xóm, vừa bảo đảm quyền lợi về đất đai.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
