Văn bản thỏa thuận phân chia di sản có cần công chứng không?
Sau khi một người mất, việc chia tài sản cho những người thừa kế là bước quan trọng để xác lập quyền sở hữu hợp pháp đối với di sản. Nhiều người thắc mắc rằng văn bản phân chia di sản có cần công chứng không hay chỉ cần các bên ký kết là đủ?
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất, giá trị pháp lý và quy định về công chứng văn bản phân chia di sản, kèm ví dụ minh họa thực tế để bạn dễ hình dung.
⚖️ 1. Khái niệm và giá trị pháp lý của văn bản phân chia di sản
Theo Điều 57 Luật Công chứng 2014, văn bản thỏa thuận phân chia di sản là văn bản ghi nhận sự thống nhất của những người thừa kế về việc chia phần di sản do người chết để lại.
Văn bản này thường được lập khi người chết không để lại di chúc, và các đồng thừa kế muốn phân chia tài sản theo pháp luật.
📘 Giá trị pháp lý:
Nếu văn bản chỉ được lập bằng tay hoặc đánh máy mà chưa công chứng hoặc chứng thực, nó chỉ có giá trị về mặt thỏa thuận dân sự nội bộ, không thể dùng để sang tên tài sản.
Khi được công chứng, văn bản có giá trị pháp lý đầy đủ, được cơ quan nhà nước công nhận, và là căn cứ để đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản.
👉 Kết luận: Văn bản phân chia di sản bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực nếu di sản là nhà đất, xe, cổ phần hoặc tài sản đăng ký quyền sở hữu.
🧾 2. Khi nào văn bản phân chia di sản bắt buộc phải công chứng?
Theo Điều 58 Luật Công chứng 2014, công chứng viên chỉ được chứng nhận văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản khi:
Có đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng của người để lại di sản.
Có giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế hợp pháp (ví dụ: giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn).
Có sự tham gia đầy đủ của tất cả những người thừa kế hoặc đại diện hợp pháp của họ.
📌 Trường hợp phải công chứng:
Di sản là nhà, đất, xe, tàu thuyền, cổ phần, cổ phiếu,…
Có nhu cầu sang tên tài sản tại cơ quan đăng ký nhà nước.
📎 Trường hợp không cần công chứng:
Di sản là tiền mặt, vàng, đồ vật không đăng ký quyền sở hữu.
Các bên chỉ muốn thỏa thuận nội bộ mà không chuyển quyền tài sản.
>>> Xem thêm: Đừng để giấy tờ phức tạp khiến bạn chùn bước, hãy đểdịch vụ sổ đỏ giúp bạn hoàn thiện mọi thủ tục chỉ trong vài ngày.
🏢 3. Quy trình công chứng văn bản phân chia di sản năm 2025
🔹 Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Giấy chứng tử của người để lại di sản.
CMND/CCCD, sổ hộ khẩu của người thừa kế.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (sổ đỏ, đăng ký xe, giấy chứng nhận cổ phần…).
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, kết hôn).
🔹 Bước 2: Nộp hồ sơ tại Văn phòng công chứng
Người thừa kế có thể đến Văn phòng công chứng nơi có tài sản hoặc nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản để nộp hồ sơ.
🔹 Bước 3: Niêm yết công khai 15 ngày
Theo quy định, hồ sơ sẽ được niêm yết tại UBND xã, phường nơi cư trú của người để lại di sản trong 15 ngày nhằm đảm bảo không có tranh chấp.
🔹 Bước 4: Ký và công chứng văn bản phân chia di sản
Sau thời gian niêm yết, nếu không phát sinh tranh chấp, các đồng thừa kế sẽ ký văn bản và công chứng viên xác nhận tính hợp pháp của văn bản.
🔹 Bước 5: Thực hiện thủ tục sang tên tài sản
Căn cứ vào văn bản công chứng, người thừa kế có thể đến Văn phòng đăng ký đất đai, Sở GTVT hoặc cơ quan đăng ký liên quan để sang tên tài sản.
💡 4. Ví dụ minh họa thực tế
Ông Minh mất năm 2024, để lại 1 căn nhà tại Hà Nội. Ông không có di chúc.
Ba người con của ông muốn chia tài sản theo thỏa thuận. Họ lập văn bản phân chia di sản nhưng chưa công chứng, sau đó nộp hồ sơ sang tên thì bị từ chối vì “văn bản chưa có giá trị pháp lý”.
Sau khi liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ, họ được hướng dẫn công chứng văn bản phân chia di sản, thực hiện niêm yết và ký xác nhận.
Sau khi công chứng xong, các con của ông mới có thể làm thủ tục sang tên nhà theo phần được chia.
🟢 Kết quả: Việc công chứng giúp bảo đảm quyền lợi hợp pháp, đồng thời tránh rủi ro tranh chấp hoặc vô hiệu hóa thỏa thuận.
Như vậy, văn bản phân chia di sản là tài liệu có ý nghĩa pháp lý quan trọng và bắt buộc phải công chứng nếu liên quan đến tài sản đăng ký quyền sở hữu như nhà đất, xe, cổ phần,….
Việc công chứng không chỉ giúp xác lập quyền thừa kế hợp pháp, mà còn là cơ sở để cơ quan nhà nước thực hiện thủ tục sang tên tài sản.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
