Rủi ro khi không công chứng hợp đồng góp vốn bằng nhà đất
Hợp đồng góp vốn bằng quyền sử dụng đất, nhà ở là một hình thức phổ biến trong hợp tác đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều cá nhân, tổ chức vẫn bỏ qua bước công chứng vì cho rằng chỉ cần “ký tay là đủ tin tưởng”. Suy nghĩ này có thể dẫn đến những hệ quả pháp lý nghiêm trọng, đặc biệt trong trường hợp phát sinh tranh chấp.
Vậy nếu không công chứng hợp đồng góp vốn bằng nhà đất thì sẽ có rủi ro gì? Hãy cùng tìm hiểu kỹ trong bài viết dưới đây.
Điều 167, Luật Đất đai 2013: Quy định bắt buộc công chứng khi góp vốn bằng quyền sử dụng đất
Điều 29, Luật Kinh doanh bất động sản 2014
Điều 117, 122, 123 Bộ luật Dân sự 2015: Về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự
Luật Công chứng 2024 – Các quy định về giá trị pháp lý của văn bản được công chứng
Vì sao phải công chứng hợp đồng góp vốn bằng nhà đất?
1. Công chứng là điều kiện bắt buộc để hợp đồng có hiệu lực
Theo Điều 167 Luật Đất đai 2013, việc góp vốn bằng quyền sử dụng đất, nhà ở phải lập thành văn bản và được công chứng/chứng thực:
“Hợp đồng góp vốn quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp tổ chức kinh doanh bất động sản.”
Nếu không có công chứng, hợp đồng sẽ bị xem là vô hiệu do không tuân thủ hình thức bắt buộc theo pháp luật.
2. Công chứng giúp ngăn ngừa tranh chấp
✅ Công chứng viên sẽ kiểm tra tính hợp pháp, minh bạch của nội dung hợp đồng, các bên tham gia, quyền sở hữu tài sản, tình trạng thế chấp… từ đó hạn chế rủi ro lừa đảo, gian dối khi thực hiện góp vốn.
Rủi ro khi không công chứng hợp đồng góp vốn
1. Hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu
📌 Trường hợp hợp đồng không được công chứng, một bên có quyền yêu cầu Tòa tuyên vô hiệu về hình thức. Khi đó:
Các bên phải trả lại cho nhau những gì đã nhận
Người góp vốn bằng nhà đất có thể không đòi lại được quyền sử dụng đất nếu bên còn lại đã chuyển nhượng
Gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế và thời gian
2. Không được đăng ký biến động tại cơ quan quản lý đất đai
📍 Việc góp vốn bằng đất đai nếu không có văn bản công chứng sẽ không thể đăng ký biến động tại Văn phòng Đăng ký đất đai. Hậu quả:
Nhà nước không công nhận quyền góp vốn
Không thể cập nhật thông tin chủ sở hữu mới
Không thể dùng để thế chấp, chuyển nhượng hoặc tiếp tục góp vốn
Nếu hợp đồng chỉ là bản viết tay, không công chứng – bên nhận góp vốn có thể:
Phủ nhận đã nhận tài sản
Tự ý chuyển nhượng đất góp vốn cho người khác
Chối bỏ nghĩa vụ góp vốn hoặc phân chia lợi nhuận
⚠️ Khi tranh chấp xảy ra, Tòa sẽ gặp khó khăn trong việc công nhận giá trị pháp lý của hợp đồng, nhất là nếu không có bằng chứng rõ ràng, dẫn đến rủi ro cho người góp vốn.
>>> Xem thêm: Vai trò của văn phòng công chứng trong giao dịch cầm cố sổ đỏ không chính chủ
4. Bị xử phạt hành chính nếu vi phạm quy định
Theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP, hành vi chuyển nhượng, tặng cho, góp vốn đất đai mà không công chứng có thể bị phạt tiền từ 5 đến 20 triệu đồng, đồng thời buộc phải làm lại hợp đồng đúng quy định.
Ví dụ thực tế – bài học cần rút ra
📚 Trường hợp tại Hà Nội năm 2022: Ông A góp vốn bằng quyền sử dụng đất để hợp tác xây dựng khu nghỉ dưỡng với bà B. Hợp đồng chỉ lập viết tay, không công chứng. Sau 1 năm, bà B tự ý chuyển nhượng toàn bộ quyền đầu tư cho bên thứ ba. Khi ông A khởi kiện, Tòa tuyên hợp đồng vô hiệu do vi phạm quy định về hình thức – kết quả: ông A mất quyền kiểm soát tài sản và không được bồi thường.
>>> Xem thêm: Người lần đầu mua đất nên biết: Hướng dẫnkiểm tra sổ đỏ an toàn
Làm gì để tránh rủi ro?
1. Luôn công chứng hợp đồng góp vốn
📝 Đảm bảo hợp đồng được lập tại phòng công chứng có thẩm quyền, với đầy đủ nội dung:
Thông tin chính xác về tài sản góp vốn
Giá trị góp vốn
Thời hạn hợp tác
Cam kết phân chia lợi nhuận
Trách nhiệm khi vi phạm hợp đồng
2. Kiểm tra kỹ quyền sở hữu tài sản góp vốn
Trước khi ký hợp đồng, bạn cần kiểm tra:
Tài sản có sổ đỏ hợp lệ
Không đang bị thế chấp, tranh chấp
Có đủ điều kiện chuyển nhượng, góp vốn
3. Lưu giữ đầy đủ hồ sơ, bằng chứng
📂 Bao gồm:
Hợp đồng công chứng
Chứng từ nộp tiền hoặc chuyển giao tài sản
Biên bản bàn giao, thỏa thuận phân chia lợi nhuận
Kết luận
Việc không công chứng hợp đồng góp vốn bằng nhà đất là một rủi ro pháp lý cực kỳ nghiêm trọng – không chỉ khiến hợp đồng bị vô hiệu mà còn mở đường cho tranh chấp, lừa đảo, mất trắng tài sản.
✅ Để bảo vệ quyền lợi của mình, hãy luôn công chứng hợp đồng tại cơ quan có thẩm quyền và tham khảo ý kiến tư vấn pháp lý khi thực hiện góp vốn nhà đất.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
