Có thể ly hôn khi chồng/vợ ở nước ngoài không hợp tác không?
Trong thời đại toàn cầu hóa, nhiều cặp vợ chồng Việt Nam sinh sống, làm việc tại các quốc gia khác nhau. Tuy nhiên, khi hôn nhân rạn nứt, việc ly hôn khi vợ ở nước ngoài (hoặc chồng ở nước ngoài) trở nên phức tạp hơn do khoảng cách địa lý, thủ tục ủy thác tư pháp và sự không hợp tác của một bên. Vậy trong trường hợp người vợ hoặc chồng ở nước ngoài không hợp tác, không ký đơn ly hôn, liệu Tòa án Việt Nam có giải quyết được ly hôn khi chồng/vợ ở nước ngoài không?
Căn cứ pháp lý về ly hôn khi chồng/vợ ở nước ngoài
Việc giải quyết ly hôn khi vợ ở nước ngoài được quy định trong nhiều văn bản pháp luật, cụ thể:
“Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014”;
“Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015”;
“Luật Quốc tịch Việt Nam năm 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014”;
“Luật Cư trú năm 2020”;
Các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên (ví dụ: Hiệp định Tương trợ tư pháp song phương).
Theo “Điều 127 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014”: “Việc ly hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, hoặc giữa các công dân Việt Nam mà một bên ở nước ngoài, được giải quyết tại Tòa án Việt Nam theo quy định của pháp luật Việt Nam.”
Phân biệt hai trường hợp ly hôn khi vợ ở nước ngoài
3.1. Trường hợp vợ đồng ý ly hôn (thuận tình ly hôn)
Nếu người vợ đang ở nước ngoài đồng ý ly hôn, hai bên có thể làm đơn thuận tình ly hôn, trong đó:
Người vợ gửi đơn đề nghị ly hôn và văn bản ủy quyền hoặc lời khai có xác nhận của cơ quan ngoại giao/lãnh sự Việt Nam ở nước sở tại;
Người chồng nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi cư trú của người còn lại ở Việt Nam;
Tòa án sẽ thụ lý và xem xét theo thủ tục rút gọn nếu không có tranh chấp về tài sản hoặc con chung.
3.2. Trường hợp vợ không hợp tác, không phản hồi
Nếu người vợ không hợp tác, không ký đơn hoặc cố tình né tránh, người chồng vẫn có quyền đơn phương ly hôn. Đây là tình huống khá phổ biến và được pháp luật cho phép theo “Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014”.
Trình tự, thủ tục ly hôn khi chồng/vợ ở nước ngoài không hợp tác
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ ly hôn
Hồ sơ gồm:
Đơn khởi kiện ly hôn (đơn phương ly hôn);
Giấy đăng ký kết hôn (bản chính hoặc trích lục);
Giấy tờ chứng minh nhân thân của hai bên (CMND/CCCD, hộ chiếu…);
Giấy tờ về nơi cư trú của người vợ (nếu có);
Tài liệu về con chung, tài sản chung (nếu có yêu cầu giải quyết).
Theo “Điều 37 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015”, vụ án ly hôn có yếu tố nước ngoài thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi người chồng (người nộp đơn) cư trú hoặc làm việc.
Bước 3: Tòa án thực hiện ủy thác tư pháp
Tòa án Việt Nam sẽ gửi văn bản ủy thác tư pháp đến cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam tại quốc gia nơi người vợ cư trú, để tống đạt giấy tờ tố tụng (thông báo thụ lý, triệu tập…). Nếu sau nhiều lần tống đạt mà người vợ vẫn không phản hồi, Tòa án có thể xét xử vắng mặt theo quy định tại “Điều 477 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015”.
Bước 4: Tòa án mở phiên tòa xét xử vắng mặt
Khi đủ điều kiện, Tòa án sẽ ra bản án ly hôn mà không cần sự có mặt của người vợ ở nước ngoài. Bản án này vẫn có giá trị pháp lý đầy đủ tại Việt Nam và có thể được hợp pháp hóa lãnh sự để sử dụng ở nước ngoài nếu cần.
>>> Xem thêm:Dịch vụ làm sổ hồng chuyên nghiệp, tiết kiệm thời gian cho khách hàng
Thời gian và chi phí giải quyết ly hôn khi chồng/vợ ở nước ngoài
Thời gian giải quyết: Thông thường kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm, tùy theo việc tống đạt giấy tờ và phản hồi của cơ quan nước ngoài.
Án phí ly hôn: Khoảng 300.000 đồng đối với vụ án không có tranh chấp tài sản.
Nếu có tài sản chung cần chia, án phí được tính theo giá trị tài sản tranh chấp.
Một số lưu ý quan trọng khi ly hôn khi chồng/vợ ở nước ngoài
Người chồng cần xác định rõ địa chỉ của vợ ở nước ngoài để Tòa án có cơ sở ủy thác tư pháp.
Nếu không rõ địa chỉ, Tòa án sẽ tạm đình chỉ giải quyết cho đến khi có thông tin xác thực.
Hồ sơ, giấy tờ bằng tiếng nước ngoài phải được dịch công chứng sang tiếng Việt theo đúng quy định.
Nếu có con chung dưới 36 tháng tuổi, Tòa án thường giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện.
Trường hợp vợ mang quốc tịch nước ngoài, Tòa án vẫn giải quyết theo pháp luật Việt Nam nếu hôn nhân được đăng ký tại Việt Nam.
Kết luận: Vẫn có thể ly hôn dù vợ ở nước ngoài không hợp tác
Việc ly hôn khi vợ ở nước ngoài dù gặp nhiều khó khăn nhưng vẫn hoàn toàn có thể thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam. Người chồng (hoặc bên khởi kiện) cần chuẩn bị kỹ hồ sơ, cung cấp đầy đủ địa chỉ người ở nước ngoài và kiên trì trong quá trình ủy thác tư pháp. Nếu vụ việc phức tạp, nên nhờ luật sư chuyên về hôn nhân có yếu tố nước ngoài hỗ trợ để đảm bảo quyền lợi hợp pháp và rút ngắn thời gian giải quyết.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
