Thẩm quyền công chứng trong công chứng hợp đồng vay vốn
Trong hoạt động tín dụng, việc công chứng hợp đồng vay vốn (VVNH) không chỉ giúp bảo đảm tính pháp lý mà còn là điều kiện quan trọng để tránh tranh chấp về sau. Tuy nhiên, một vấn đề thường gây nhầm lẫn là thẩm quyền công chứng – ai được quyền công chứng, ở đâu và trong trường hợp nào. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết thẩm quyền công chứng trong công chứng hợp đồng vay vốn theo Luật Công chứng 2014 (sửa đổi 2023) và các văn bản hướng dẫn mới nhất.
>>> Xem thêm: Bảo mật tuyệt đối – dịch vụ chuyên nghiệp – chỉ có tại văn phòng công chứng.
1. Căn cứ pháp lý quy định về thẩm quyền công chứng hợp đồng vay vốn
Công chứng hợp đồng vay vốn được điều chỉnh chủ yếu bởi các văn bản pháp luật sau:
Luật Công chứng năm 2014, được sửa đổi, bổ sung năm 2023.
Bộ luật Dân sự năm 2015 – quy định về giao kết, thực hiện và hiệu lực của hợp đồng dân sự.
Nghị định số 23/2015/NĐ-CP về cấp bản sao, chứng thực bản sao, chứng thực chữ ký.
Theo Điều 42 Luật Công chứng 2014 (sửa đổi 2023), thẩm quyền công chứng thuộc về:
Phòng công chứng – do Nhà nước thành lập, thực hiện công chứng các hợp đồng, giao dịch, bản dịch theo quy định.
Văn phòng công chứng – do công chứng viên thành lập, có thẩm quyền tương tự phòng công chứng, được hoạt động theo cơ chế tự chủ.
Như vậy, cá nhân hoặc tổ chức khi có nhu cầu công chứng hợp đồng vay vốn có thể lựa chọn thực hiện tại bất kỳ Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng nào có thẩm quyền trên địa bàn.
2. Phạm vi và giới hạn của thẩm quyền công chứng hợp đồng vay vốn
Theo Điều 44 Luật Công chứng 2014, việc xác định phạm vi thẩm quyền được quy định như sau:
Phòng/Văn phòng công chứng có thẩm quyền công chứng các hợp đồng vay vốn có yếu tố trong nước (không liên quan đến yếu tố nước ngoài).
Nếu hợp đồng vay vốn có bên là người nước ngoài, tổ chức nước ngoài, thì chỉ các tổ chức hành nghề công chứng đủ điều kiện theo quy định của Bộ Tư pháp mới được phép thực hiện.
Đối với hợp đồng vay vốn thế chấp quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất, tổ chức công chứng nơi có bất động sản phải là nơi thực hiện công chứng.
Ví dụ: Nếu một cá nhân vay vốn tại ngân hàng ở Hà Nội và dùng quyền sử dụng đất tại TP. Hồ Chí Minh để thế chấp, thì việc công chứng hợp đồng TCVV phải được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng ở TP. Hồ Chí Minh.
>>> Xem thêm: Thủ tục rườm rà? Hãy để Dịch vụ làm sổ đỏ xử lý giúp bạn nhanh nhất!
3. Quy trình công chứng hợp đồng vay vốn theo đúng thẩm quyền
Theo quy định tại Điều 40 Luật Công chứng 2014, quy trình công chứng gồm các bước: Bước 1: Người yêu cầu công chứng nộp hồ sơ, bao gồm: dự thảo hợp đồng, giấy tờ tùy thân, giấy tờ về tài sản bảo đảm (nếu có). Bước 2: Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, xác định thẩm quyền công chứng. Nếu hợp đồng thuộc thẩm quyền của nơi khác, công chứng viên sẽ hướng dẫn di chuyển đúng địa điểm. Bước 3: Hai bên ký kết hợp đồng vay vốn trước mặt công chứng viên. Bước 4: Công chứng viên ghi lời chứng, ký và đóng dấu xác nhận.
Lưu ý: Nếu công chứng viên thực hiện công chứng ngoài phạm vi thẩm quyền, hợp đồng đó có thể bị tuyên vô hiệu theo quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015.
4. Ví dụ minh họa thực tế về xác định thẩm quyền công chứng
Trường hợp ông A và bà B ký hợp đồng vay vốn ngân hàng X, có thế chấp quyền sử dụng đất tại tỉnh Đồng Nai. Mặc dù hai bên sinh sống ở TP. Hồ Chí Minh, nhưng do tài sản thế chấp nằm ở Đồng Nai, nên hồ sơ công chứng được thực hiện tại Phòng công chứng tỉnh Đồng Nai.
Nếu ông A thực hiện công chứng tại TP. Hồ Chí Minh, thì hợp đồng thế chấp đó không có giá trị pháp lý, do công chứng viên đã công chứng sai thẩm quyền. Đây là lỗi phổ biến mà nhiều người vay vốn gặp phải, dẫn đến việc ngân hàng từ chối giải ngân.
>>> Xem thêm: Tìm hiểu chi tiết tại đây: Công chứng.
5. Một số lưu ý để đảm bảo công chứng hợp đồng vay vốn đúng thẩm quyền
Luôn kiểm tra địa điểm và loại tài sản bảo đảm trước khi chọn nơi công chứng.
Chỉ làm việc với tổ chức hành nghề công chứng có giấy phép hợp lệ được công bố trên cổng thông tin Bộ Tư pháp.
Đối với các hợp đồng vay vốn có yếu tố nước ngoài, cần yêu cầu công chứng viên có năng lực ngoại ngữ và được Bộ Tư pháp cấp phép thực hiện.
Nên đọc kỹ lời chứng của công chứng viên để đảm bảo hợp đồng được ký đúng thẩm quyền và đúng quy định.
Kết luận
Thẩm quyền công chứng là yếu tố cốt lõi quyết định hiệu lực pháp lý của hợp đồng VVNH. Việc công chứng sai thẩm quyền có thể khiến hợp đồng bị vô hiệu, gây thiệt hại cho các bên. Do đó, người vay và tổ chức tín dụng cần nắm rõ các quy định của Luật Công chứng 2014 (sửa đổi 2023) để thực hiện đúng quy trình và đúng nơi có thẩm quyền.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
