Trong thực tế, có nhiều trường hợp thân nhân hoặc người quen của người đã mất tự ý rút tiền trong tài khoản ngân hàng của họ mà chưa thực hiện thủ tục thừa kế theo đúng quy định pháp luật. Đây được xem là hành vi rút tiền trái phép, không chỉ vi phạm pháp luật dân sự mà còn có thể bị xử lý hình sự. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết hậu quả pháp lý, căn cứ luật mới nhất và ví dụ minh họa thực tế để bạn đọc hiểu rõ.
>>> Xem thêm: Chuyên nghiệp và tận tâm tại văn phòng công chứng.
1. Khái niệm rút tiền trái phép từ tài khoản người đã mất
Theo Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015, di sản thừa kế bao gồm tài sản của người chết để lại, trong đó có tiền gửi ngân hàng. Khi một người qua đời, tài sản của họ trở thành di sản và phải được chia thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Do đó, hành vi rút tiền khi chưa có sự đồng ý hợp pháp của tất cả những người thừa kế hoặc chưa hoàn tất thủ tục khai nhận di sản được coi là rút tiền trái phép.
2. Hậu quả pháp lý khi rút tiền trái phép
2.1. Trách nhiệm dân sự
Theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015, người nào gây thiệt hại trái pháp luật cho người khác thì phải bồi thường. Nếu tự ý rút tiền, người đó có nghĩa vụ:
-
Hoàn trả toàn bộ số tiền đã rút.
-
Bồi thường thiệt hại (nếu có), ví dụ: làm mất lãi suất phát sinh, chi phí khởi kiện.
2.2. Xử phạt hành chính
Theo Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi chiếm giữ hoặc sử dụng trái phép tài sản của người khác có thể bị phạt từ 2 triệu đồng đến 5 triệu đồng, tùy mức độ.
2.3. Trách nhiệm hình sự
Nếu số tiền chiếm đoạt lớn, hành vi này có thể bị xử lý theo Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, với khung hình phạt:
-
Phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm nếu chiếm đoạt từ 4 triệu đồng trở lên.
-
Phạt tù từ 7 năm đến 20 năm nếu chiếm đoạt từ 500 triệu đồng trở lên.
>>> Xem thêm: Hợp pháp, minh bạch cùng Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói.
3. Quy định pháp luật mới nhất về rút tiền trái phép thừa kế
Theo Điều 57 Luật Công chứng 2014, để rút tiền trong tài khoản của người đã mất, các đồng thừa kế phải:
-
Khai nhận di sản hoặc thỏa thuận phân chia di sản tại văn phòng công chứng.
-
Xuất trình giấy chứng tử, giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn…).
-
Ngân hàng chỉ giải ngân khi có văn bản khai nhận/thỏa thuận di sản đã công chứng.
Như vậy, nếu không làm đúng thủ tục này mà tự ý rút tiền sẽ vi phạm pháp luật.
4. Ví dụ minh họa thực tế về rút tiền trái phép
Anh A có cha mất để lại một tài khoản tiết kiệm trị giá 800 triệu đồng. Không thông báo cho các anh chị em, anh A tự ý dùng thẻ ATM của cha để rút dần số tiền. Khi sự việc bị phát hiện, các đồng thừa kế khác khởi kiện.
Kết quả:
-
Anh A buộc phải hoàn trả số tiền đã rút.
-
Bị phạt hành chính và có thể bị khởi tố hình sự do chiếm đoạt tài sản trên 500 triệu đồng.
>>> Xem thêm: Những trường hợp đặc biệt khi xử lý Thừa kế sổ tiết kiệm.
5. Cách xử lý đúng khi muốn rút tiền trái phép thừa kế
Để rút tiền hợp pháp từ tài khoản người đã mất, cần thực hiện:
-
Chuẩn bị giấy chứng tử và hồ sơ chứng minh quan hệ thừa kế.
-
Làm thủ tục công chứng văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản.
-
Nộp hồ sơ tại ngân hàng nơi người mất mở tài khoản để yêu cầu giải ngân.
>>> Xem thêm: Những hợp đồng phổ biến cần làm Thủ tục công chứng.
Kết luận
Hành vi rút tiền trái phép từ tài khoản người đã mất có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, từ việc phải hoàn trả tiền đến bị xử lý hình sự. Người thừa kế cần tuân thủ đúng Luật Dân sự 2015, Luật Công chứng 2014 và các quy định mới nhất để bảo vệ quyền lợi của mình và tránh rủi ro pháp lý.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hợp đồng mua bán chung cư tái định cư – Các điều khoản
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com